افزایش مهارت قاطعیت و نه گفتن

دوستان عزیز و همراه گروه مسیرموفقیت؛

شاید بارها برای شما اتفاق افتاده باشد که دوست نداشته باشید کاری را انجام دهید و یا از حضور در موقعیتی خوشنود نبوده‌اید اما به دلیل درخواست سایرین مجبور به قبول کار یا موقعیتی شده باشید و تمام مدت به این موضوع فکر می‌کردید که چقدر عالی بود اگر می‌توانستید درخواست را رد کنید و با قاطعیت «نه» بگویید.

نه گفتن برای عده بسیاری از افراد کار بسیار سختی است و بیان آن نیازمند روحیه‌ای قاطع است.

قاطعیت، توانایی نشان دادن احساسات، عقاید، افکار و نیازهای خود به‌طور مستقیم، آشکار و صادقانه است، درحالی‌که ارزش‌ها و عقاید دیگران مورد هجمه قرار نگیرد و به‌عبارت‌دیگر به معنای ایستادن روی خواسته‌های خود، نشان دادن مخالفت و عدم موافقت با درخواستی و ماندن روی مواضع خود به‌صورت واضح و مشخص است.

اما مشکلی که وجود دارد این است که افراد قاطعیت را با رفتارهای پرخاشگرانه و تند اشتباه می‌گیرند، آن را به معنای عصبانیت و تندی با طرف مقابل می‌پندارند، درصورتی‌که قاطعیت به این معنی است که ما به عقاید دیگران احترام بگذاریم و به احساسات آن‌ها توجه کنیم و برای رسیدن به هدفمان ذهنیت و تفکر «برد – برد» داشته باشیم.

از طرفی هم یک عده از افراد به دلیل کم‌رویی و حس خجالت و یا قرار گرفتن در موقعیت استرس‌زا، از بیان نظر مخالف خود امتناع می‌کنند و به‌عبارت‌دیگر قدرت بیان «نه» را ندارند.

این افراد منفعلانه عمل می‌کنند و روی خواسته‌های خود نمی‌ایستند و ترس این را دارند که دیگران را از خود بیازارند و با بروز خشم و نارضایتی دیگران مشکل‌دارند و معمولاً احساسات خود را انکار و یا مهار می‌کنند و در درون خود نگه می‌دارند و در درازمدت در آن‌ها ایجاد سرخوردگی می‌نماید.

پیرو آموزش مهارت‌های اساسی و موردنیاز هر فرد در گروه مسیرموفقیت، در این آموزش قصد داریم تا شمارا بامهارت «نه» گفتن و داشتن روحیه قاطع، آشنا کنیم؛

راهکارهایی جهت افزایش مهارت قاطعیت و «نه» گفتن:

– نسبت به احساسات، نیازها، عقاید و نظراتمان، صادق و روراست باشیم و آن‌ها را به‌خوبی بشناسیم.

– درخواست‌های منطقی خود را مشخص و محکم بیان نماییم.

– اهداف و مقاصد خود را به روشی مستقیم و صادقانه بیان کنیم.

– نظرات خود را بدون شرمندگی و معذرت‌خواهی ابراز کنیم.

– مسئولیت رفتار خودمان، به ما این فرصت را می‌دهد که احساس خوبی نسبت به خود داشته باشیم.

– قبل از بیان پاسخ خود، آن را مشخص نماییم، «بلی» یا «خیر»، اگر از تصمیم خود مطمئن نیستیم بهتر است بگوییم که لازم است مدتی فکر کنیم و حتماً زمان پاسخگویی را برای طرف مقابل مشخص نماییم.

– اگر به‌درستی متوجه درخواست و صحبت مخاطبمان نشده‌ایم، برای روشن شدن موضوع سؤالاتی را مطرح نماییم و از وی توضیحات بیشتری بخواهیم.

– دلایل مخالفت خود را به‌طور خلاصه شرح دهیم و از دادن توضیحات زیاد خودداری کنیم.

– در بیان مخالفت خود به‌صورت شفاف از کلمه «نه» استفاده نماییم، زیرا این کلمه باعث می‌گردد که اصرارهای طرف مقابل تا حد قابل‌توجهی کاهش یابد.

– فراموش نکنیم که هیچ‌کدام از عبارات «خُب می‌دانی، آخِ من این‌طور فکر نمی‌کنم و …» جای کلمه «نه» را نمی‌گیرند زیرا این عبارات بیان‌کننده تردید ما است تا نشان‌دهنده قاطعیت.

– از عبارت «من نمی‌توانم …» یا «من نباید …» استفاده نکنیم، زیرا این عبارات شفافیت بیان ما را مطرح نمی‌کنند و بهتر است به‌جای آن‌ها از عبارت «من تصمیم دارم که این کار را نکنم» یا «من نمی‌خواهم …» در بیان مخالفت خود استفاده کنیم.

– برای بیان مخالفتمان از سؤالات «چرایی» (Why Question) اجتناب کنیم، زیرا این‌گونه سؤالات باعث ایجاد حالت تدافعی در طرف مقابل می‌شوند.

– به عقاید دیگران اهمیت دهیم و احترام قائل می‌شویم و آن‌ها را بشناسیم.

– با بیان احساس شخصی که خواسته‌ی او را رد کرده‌ایم، می‌توانیم به او بفهمانیم که متوجه شرایطش هستیم؛ مانند: «من می‌دانم که این تو را ناراحت می‌کند، اما…».

– از بیان نظر منفی خود احساس گناه نکنیم، این وظیفه ما نیست که در هر شرایطی مشکلات دیگران را حل نماییم.

ادامه دارد…